1842 yılında, I. Abdülmecid tarafından Karabet Balyan’a yaptırılan Dolmabahçe Sarayı, 250.000 metrekarelik bir alan üzerinde bulunmaktadır. Yapımı 1853 yılında tamamlanan saray; İstanbul, Beşiktaş’ta yer almaktadır. I. Abdülmecid ve kendisinden sonra kardeşi Abdülaziz de bu sarayda yaşamıştır. Dolmabahçe Sarayı, Cumhuriyet’in ilanından sonra Mustafa Kemal Atatürk’ün İstanbul’daki Cumhurbaşkanlığı Konutu olduğundan, 10 Kasım 1938 tarihinde Atatürk’ün vefat ettiği yer olması sebebiyle de tarihimizde ayrı bir öneme sahiptir.

Dolmabahçe Sarayı’nda 285 oda, 46 salon, 6 hamam ve 68 tuvalet bulunmaktadır. Harem, Mabeyn, Saat Kulesi ve Dolmabahçe Camii ana yapılarıdır. Sarayın temeli ve dış duvarları masif taştan, tavan ve çatısı ise ahşaptan yapılmıştır. Hamamların bulunduğu yer olan Haremlik bölümünde oymalı alabaster mermerler kullanılmıştır. Mabeyn’deki Taht Salonu’nda bulunan 36 metrelik kubbeden sarkan dört tonluk ve 750 ampullü kristal avize, Kraliçe Victoria’nın hediyesidir. Dolmabahçe Sarayı’nda kullanılan mobilyalar, batı kültürü anlayışıyla tasarlanmıştır ancak sarayın birçok bölümünde doğu kültüründen objeler ve halılar kullanılmıştır. Napolyon’un hediye ettiği piyano, İvan Ayvazovski’nin tabloları, Rus Çarı’nın hediye ettiği iki gri ayı postu ve 124 metrekarelik büyüklüğe sahip Hereke Halısı gibi eserler sarayın koleksiyonunda yer almaktadır.

Dolmabahçe Sarayı’nın açılış töreni 30 Mart 1856’da Rus İmparatorluğu ile imzalanan Paris Antlaşması’ndan sonra yapılmış, 11 Haziran 1856’da Ceride-i Havadis gazetesinde resmen açıldığı haberi verilmiştir. Sarayın maliyeti üç milyon kese altına mal olmuştur ve Sultan Abdülmecid burada sadece 5 yıl yaşayabilmiştir. Atatürk’ün döneminde saray, yabancı konukların burada ağırlanması, kültür ve sanat bakımından kapılarının dışarıya açılması olarak iki yönden önem kazanmıştır. Atatürk, 10 Kasım 1938 tarihinde 71 numaralı odasında vefat etmiştir. Mustafa Kemal Atatürk’ten sonra cumhurbaşkanlığı sırasında İsmet İnönü, Dolmabahçe Sarayı’nı İstanbul’a gelişlerinde kullanmıştır. Saray, 1984 yılında müzeye dönüştürülmüştür.