Görkemli mimarisi ile gözlere, hikayesi ile de kalplere hitap eden Tac Mahal, aşkın ölümsüz olduğunun adeta kanıtı. Aşkları dillere destan olan, eşine olan düşkünlüğü ile tanınan, Babür İmparatorluğu’nun 5. hükümdarı Şah Cihan, 1631 yılında eşi Ercümend Banu Begüm’ün (eşinin taktığı isim ile; Mümtaz Mahal) vefatı ile derinden sarsılmış, onun anısını yaşatmak istemiştir. Hindistan’ın en görkemli yapılarından biri olan Tac Mahal; Agra’da, Yamuna Nehri’nin kıyısına yaptırılmıştır. 1631 yılında yapımına başlanan, 1652 senesinde tamamlanan anıt mezar, UNESCO Dünya Mirası listesinde yer almaktadır.

Yapının baş mimarı Ustad-Ahmad Lahauri’dir, Orta Asya ve İran’dan kakmacılar, taş kesiciler, oymacılar, ressamlar, hattatlar, kubbe inşaatçılar getirtmiştir. Babür mimarisinin imza malzemesi olan, kırmızı kumtaşı ve değerli taşların kakmaları, mermer tuğla ve kireç harç kullanılmıştır. Bir kompleks olarak ele alındığında yansıma havuzları ve peyzaj tasarımıyla İran’dan esinlendikleri görülmektedir. Bir tarafı 305 metre, diğer tarafı 580 metre, dikdörtgen bir planda olan Tac Mahal, 33 metre yüksekliğindeki taç kapılarıyla 75 metre yüksekliğindeki anıt kubbeyi çevrelemektedir. Yapımı sırasında 20 bin kişi çalışmıştır. Duvarlarına zümrüt ve yakut gibi değerli taşlar yerleştirilmiş, kubbesi altından yapılmıştır.

Dünyanın en pahalı aşk hikayesi olarak geçen Tac Mahal, bir rivayete göre Şah Cihan’ın odasından Mümtaz Mahal’in mezarını görmek istemesi sebebiyle Yamuna Nehri kıyısına yapılmıştır. Balçıklı bir zemine sahip olması nedeniyle batma ve kaymayı önlemek için çok büyük bir kuyu açılmış, içi kayalarla stabilize edilmiş ve Tac Mahal üzerine inşa edilmiştir. Günümüzdeki değeri 1 milyar dolardır.

Ercümend Banu Begüm ve Şah Cihan’ın lahitleri üst katta, kubbenin altında bulunmakta, fakat asıl mezarları en alt katta yer almaktadır. Lahitlerin bulunduğu kubbeli salonun akustiği özel olarak, ses 7 kez yankılanacak şekilde yapılmıştır.

Dünyada aşkı sembolize eden en önemli yapılardan biri olan Tac Mahal’in güzelliği, herkesi kendine hayran bırakmaktadır.